Ooit gingen fabrieken rücksichtlos tegen de grond als ze door de moderne tijd werden ingehaald. Nu we daar spijt van hebben, koesteren we onze industriële monumenten en krijgen we warme gevoelens bij oude foto's van afgebeulde arbeiders met stoflongen.

In de tentoonstelling 'de Fabriek' van vormgever Dick van Hoff in het CBK Dordrecht, zweeft een de nostalgie over het vroege industriële tijdperk. Hoe vroeg industrieel blijft onduidelijk.

Van Hoff bouwde van houten muurtjes een soort fabrieksindeling. Heel rudimentair, bijna denkbeeldig, met enkele houten schotjes die de ruimte aanduiden. Daaraan hangen foto's van noeste havenwerkers en arbeiders in fabriekshallen, en een hele serie spoorwegfoto's. Enerzijds is daar de treurnis van die ellendige tijd toen het kinderwetje van Van Houten geen effect had, anderzijds is er een ode aan het blinkende staal van de vooruitgang. Het is van alles wat. Daarmee hebben we de manco's van deze tentoonstelling: Van Hoff wil te veel met dit project.

Want, in die zogenaamde fabrieksruimte is een werkplaats ingericht met de ontwerpen van Van Hoff zelf. Boven gedesignde werktafels hangen keramische lampjes. Daar staan houtkachels omheen, ook van zijn hand. Maar dan: op die tafels liggen tubes gesmolten plastic, een Hema-weegschaal en halfvoltooide keukenobjecten. Is dit het resultaat van een technische workshop? Of gaat het om het fabrieksgevoel, zo ja, waar zijn dan de oude fabrieksmaterialen? Of moet dit Van Hoffs werkproces illustreren, maar wat doen die oude foto's hier dan?

Om de houten ruimte heen staan in vitrines enkele oogstrelende keukenapparaten, ontworpen door Van Hoff zelf. Die nemen iets van de onduidelijkheid weg: ze zijn zichtbaar geïnspireerd op oude keukenmaterialen en fabrieksvoorwerpen. Het lijken grote machines maar ze doen kleine klusjes, zoals tapenade maken. Liefblauwe potjes uit oude Bruynzeelkeukens, met stevige machinewielen eronder. Deze hybrides zijn de hoogtepunten uit de tentoonstelling, samen met een massief bureau dat oogt als een directiemeubel, compleet met ronde hoeken en lederen bekleding. Mocht je ondanks al deze onduidelijkheid bijna in de juiste nostalgische stemming komen, dan staan daar vervolgens weer superhippe lampen vol neonprints. Die horen absoluut niet in een fabriek thuis. Mooie objecten, maar wat een rommelige presentatie.

'De Fabriek', t/m 31 december 2005, Centrum Beeldende Kunst, Voorstraat 180 Dordrecht, wo-za 12-17 uur. www.cbkdordrecht.nl