sandrasmets.nl w w w
 
 
sandrasmets.nl / uitwisselingen / suriname
Kunstenaars over de erfenis van de slavernij
(Rotterdams Dagblad, 25 november 2003)

Sommige musea leren het ook nooit. Van tijd tot tijd duiken ze op: kunsttentoonstellingen gewijd aan hedendaagse kunst uit herkomstlanden. Kunst uit Turkije. Kunst uit Marokko. Kunst uit de Antillen. Arabische kunst. De gedachte is nobel maar het levert zelden een goede expositie op. Dat allemaal kunstenaars uit eenzelfde land komen, bindt hen onvoldoende - qua thematiek, stijl of kwaliteit - voor een samenhangende tentoonstelling. Kunst uit welk land dan ook dien je met eenzelfde respect te behandelen door te kijken of het werk goed is en of het bij elkaar past. Als we de landsgrenzen vergeten, kan kunst uit verschillende culturen op een goede manier geëxposeerd worden.

Wel maken zulke etnisch georiënteerde tentoonstellingen altijd nieuwsgierig. Ze klinken zo groots, alsof ze een onbekende wereld gaan onthullen. Het Wereldmuseum heeft nu in zijn galerieruimte zo'n expositie, getiteld 'Kunst uit Suriname'. Dat klinkt als een groepstentoonstelling maar er zijn slechts twee exposanten: George Struikelblok en Marcel Pinas. De beschilderde reliëfs van Struikelblok lijken in veel gevallen op werk van Herman Brood, maar dan van mindere kwaliteit, en dat wil wat zeggen. Pinas' werk ziet er iets beter uit. Zijn schilderijen bestaan uit abstracte lineaire vormen tegen kleurige achtergronden en hij beschildert bootvormige stukken hout om tot totemachtige objecten.

Maar dit is niet de enige tentoonstelling hedendaagse kunst in het Wereldmuseum. Er is er nog een, goed verstopt en niet aangekondigd, maar wel met negen exposanten. Ze komen uit Suriname en de Antillen. Hun kunstwerken zijn op de bovenverdieping opgenomen in de bonte en spectaculair opgezette expositie 'De erfenis van slavernij'. Tussen de videodocumentaires, trommels en slavenkleding hangen en staan de kunstwerken. De oudste, uit 1972, is het schilderij 'Abaisa gaat naar moeder aarde' van Armand Baag. Het hangt in dezelfde vitrine als een skelet met ketenen. Het is een kleurige, dramatische maar ook warm geschilderde voorstelling van een dode die door andere slaven naar het graf wordt gedragen. Onder het toeziend oog van goddelijke krachten.

Het is een van de betere werken. Onder de andere bijdragen zitten vele draken van schilderijen met uitgemergelde lichamen en ketenen, maar ook geslaagde foto's van Hans en Laura Samson. Hij fotografeert Surinaamse jungledorpen, zij de bewoners. Deze mooie kant van Suriname zien we niet vaak.

Ongeacht de artistieke kwaliteit leveren beide presentaties een interessante vergelijking op. Het boeiende is namelijk dat het Wereldmuseum kunst op twee heel verschillende manieren presenteert. Beneden in een strakke witte galerie, boven in een bonte thematentoonstelling. De kunstwerken in de kleurrijke slavernijexpositie zijn bedoeld als ondersteuning van het grote verhaal dat hier verteld wordt. Maar de kunst beïnvloedt niet alleen het verhaal, andersom kleurt de presentatie onze kijk op de kunstwerken. 'De erfenis van slavernij' is als een raamvertelling waardoor de kunst in dit verhaal meer geëngageerd en illustratiever overkomt. Je zou verwachten dat kunstwerken doodbloeden in deze eenzijdige benadering. Maar zo simpel ligt dat niet. Eén kunstwerk dat hier staat te stralen, is een bootobject van Marcel Pinas, terwijl zijn soortgenoten in de galerieruimte wat flauw overkomen.


Hedendaagse kunst uit Suriname, t/m 4 januari 2004; De erfenis van slavernij, t/m 7 november 2004. Wereldmuseum, Willemskade 25 Rotterdam. Di - zo 10 - 17 uur

sandrasmets.nl / uitwisselingen / suriname