Het was een grote tegenslag in het leven van Arne Ekeland, toen het stadhuis in Oslo hem passeerde voor een grote schilderopdracht. De reden voor de weigering was zijn communistische betrokkenheid, die onmiskenbaar was, enigszins doorgeërfd van zijn vader, en zijn artistieke talent stond buiten kijf. Maar dat verzachtte de pijn niet. Voor de rest van zijn leven zou hij in Oslo altijd wegen kiezen om dat vermaledijde stadhuis te ontwijken. Kun je die verbolgenheid afzien aan zijn portret? Zijn kleindochter, kunstenaar Saminte Ekeland, ontfermde zich over zijn beeltenis. Streng kijkt hij je langs je heen vanaf een galeriemuur, in een doorsnee lichtblauw overhemd dat zijn kleindochter heel precies heeft weergegeven, tot in de puntjes en draadjes - letterlijk, want ze werkt met textiel, draden rijgend door stofjes op plastic dragers.

Het overhemd van opa Ekeland bestaat uit stof van damespanties maar daar hoeft hij zich niet voor te schamen. Zijn kleindochter, die in Nederland woont, kan materialen een totaal andere zeggingskracht te geven waardoor je hun oorsprong vergeet. Zoals hij met olieverf de klassenstrijd opriep, heeft zij een eigen techniek van spelden, draden, gaas. In die lieflijke handwerkmaterialen verbeeldt ze harde onderwerpen - boksers, activisten met bivakmutsen, pin-ups waar het tule achteraan danst in een sculpturale kwaliteit die haar achtergrond als beeldhouwer verraadt.

Zo biedt Saminte haar grootvader een blik in hoe de wereld zich ontwikkelde na zijn dood in 1994, zoals op het eiland Utoya waar ze zo vaak kwamen. Al werkt ze veel naar foto's, Utoya deed ze uit haar hoofd. Drie mensen tegen een rode achtergrond vormen een kring die compositorisch lijkt op de Heilige Familie of een Pietà, zeker als je weet dat tussen hen in doden liggen - iets wat de galeriehouder vertelt, gelukkig, want goed herkenbaar is Ekelands werk niet altijd. Figuratieve voorstellingen stileert ze met garens die een eigen leven gaan leiden, als schetslijnen. Dat lijkt een ironische interpretatie van de tekendaad van de kunstenaar - draadjes zijn draadjes. Die hebben geen wil tot expressie.

Op dit alles kijkt Arne Ekeland uit, ernstig, zijn rechteroog een donker gat van agressief samengebald garen - spiegel van een getroubleerde ziel? Dat van dat stadhuis zou hij zich overheen moeten zetten. Als hij om zich heen zou kijken en ziet hoe zijn talent is doorgeërfd, zou hij toch wat blijmoediger mogen worden.



Saminte Ekeland, Outer Dark, t/m 21 februari 2013 in Galerie Frank Taal, Van Speykstraat 129 Rotterdam. www.franktaal.nl(foto via Frank Taal: Saminte Ekeland, Blue Shade, 2012-13)