Disney door het oog van Linker
(Rotterdams Dagblad, 10 augustus 2004)
Harold Linkers nieuwste solotentoonstelling bij Galerie Multiple
XX bestaat enkel uit tekeningen. Bij Galerie Delta exposeerde hij
een paar jaar geleden grote geschilderde tuinen. Een blik op de
wereld die de kunstmatigheden erin opspoort en uitvergroot. Intussen
is Linker van natuur overgestapt op Disney. Of eigenlijk niet overgestapt:
hij maakt nog steeds landschappen, alleen wandelt daar Mickey Mouse
in, en ook Michael Jackson en Mario van de computerspellen Mario
Brothers.
Voorwaarde om bij XX te exposeren is altijd dat de kunstenaar een
multiple maakt, een werk in oplage. Linker printte daarvoor Bambi
op doek, waarna hij zorgvuldig met de hand de achterpootjes inschilderde
met sexy netkousjes. Ineens is de bekende pose van het hertje wellustig
geworden, zoals het zijn kont de lucht in steekt en guitig achterover
blikt.
Linker is niet de eerste die iconen van de Amerikaanse beeldcultuur
opvoert in de beeldende kunst. Allesbehalve zelfs. Velen hebben
de onechtheid van Disney en soortgenoten in 'serieuze kunst' uitvergroot.
Dan worden cartoonfiguren ineens echt flauwekul, bedrog zelfs. Maar
Linkers donkere tekeningen behouden de vrolijke vormen van de feelgood
Disneyfilms. Deze stijl maakt hij zich eigen, zoals vroeger ook
kunstenaars zich de regels van de kunst van hun tijd eigen maakten
om ermee aan de haal te gaan.
Linker echter lijkt bijna een doorgeslagen fan die zijn idool niet
begrepen heeft. Iemand die zijn object van bewondering erotiseert,
stalkt en dan een straatverbod krijgt. Het onbegrip blijkt uit de
wiet rokende tekenfilmbeestjes, Stampertje met dolk in de rug, en
het fallische sprookjeskasteel. De bewondering blijkt uit mooie
weidelandschappen waar Milkakoeien in grazen, onder fruitbomen die
zwaar behangen zijn met Apple logo's, en waar op wolken hemelse
Nintendohelden zweven.Linker deelt graag aureolen uit. Hij plaatst
zijn iconen in een traditie, de kunstgeschiedenis, zoals ook geloofsfanaten
graag wortels voor hun opvattingen zoeken. Zijn weelderige tekenstijl
past bij dit enthousiasme: vervloeiend als in hemelse visioenen.
Op de uitnodigingskaart van de tentoonstelling keert Bambi terug
met een definitie van Douglas Coupland over 'bambificatie'. Bambificatie
zou de mentale verandering zijn van echte wezens in cartoonfiguren
met joods-christelijke normen. Zulke transformaties zitten in Linkers
tekeningen in de Bill Gates die Mario wordt, Eva die een Apple plukt,
en een soort Ronald McMessias. Linker kiest niet enkel de Mickey
Mouses uit, maar kopieert, of bambificeert, hun hele leefwereld
zoals dat in het echt ook gebeurt.
Er bestaat werkelijk een Disney wereldbeeld, daar is onderzoek
naar gedaan, en de Disney firma heeft in Amerika een dorpje opgekocht.
Moeders met schorten voor zwaaien achter witte tuinhekjes hun gezinnetjes
uit. De promotie van deze conservatieve idylle zorgt dat als je
deze buiten de strips in de 'echte wereld' tegenkomt, deze je nostalgisch
aan Disney doet denken. De Hof van Eden is als metafoor voor het
paradijs vervangen door entree heffende pretparken.
Linker is dus gewoon tuinen blijven schilderen, alleen zijn ze
eigentijdser geworden. Zoals de Yellowstone parken, ook geen onbekende
in de cartoonindustrie. Panoramisch, breed, en toch authentiek knus
als de picknickhoek waar je even kunt rusten met je Happy Meal.
Harold Linker, t/m 22 augustus 2004, Multiple Galerie XX, Witte
de Withstraat 77. Do - zo 12 - 18u.
|