Een kwart eeuw strepen
(Rotterdams Dagblad, 10 mei 2005)
Veel strenge kunstenaars zijn Ditty Ketting voorgegaan. Al waren
dat vijfentwintig jaar geleden, toen zij begon met schilderen, anderen
dan nu. Toen zij begon met haar loopbaan was de schilderkunst internationaal
woest expressionistisch, toen werd het postmodern plagiërend,
ouderwets academisch, gëengageerd, en tegenwoordig weer woest.
Ketting daarentegen begon met het schilderen van strepen en is dat
al die jaren blijven doen.
Strepen. Alleen strepen. En altijd verticaal. Eerst dun, toen dikker,
en nu weer dun. Die andere strenge kunstenaars schilderden strepen
alsof ze bijbels licht wilden scheppen, verticale lichtbundels,
of juist horizontalen, als het reeds door God geschapen landschap.
Maar Kettings puur abstracte werk houdt zich verre van dit soort
figuratieve speculaties. De titel van haar huidige jubileumtentoonstelling
past in die lijn: geen poëtische woorden maar doodnuchter '25
jaar schilderen'.
MK Galerie, die elke vijf jaar Kettings nieuwste werken brengt,
nam het initiatief voor deze terugblik en bracht veertien gestreepte
doeken bijeen. Het vroegste werk dat Ketting hiervoor nog in huis
had, dateert uit 1984. Een patroon van grijze en blauwe lijnen dat
ondanks zijn herhaling niet decoratief wordt. Daarvoor zijn de strepen
te strak neergezet, iets wat een tweede consistentie vormt in haar
werk: al haar doeken zijn opgebouwd uit kaarsrechte en dwingend
aanwezige lijnen, waarvan de acrylverf even glad als strak is aangebracht.
Wanneer Ketting in de jaren negentig banen in verschillende diktes
in eenzelfde doek gaat toepassen, wordt haar werk vreemd genoeg
juist rustiger. Wel ritmisch, maar geen optisch nerveuze contrasten
meer. Pas zo rond de eeuwwisseling begint haar werk weer te dansen,
resulterend in haar regenboogschilderij van het millenniumjaar.
Zo heet het natuurlijk niet, het doek is even titelloos als de rest,
maar het ziet eruit alsof er geen regenboog tegenop kan. Op een
liggend formaat, tweeëneenhalve meter breed, schilderde Ketting
ruim zestig banen in ruim zestig kleuren. En het lijkt alsof ze
kleuren uitvindt. Elke baan acryl ziet er zo intens uit alsof hij
helemaal net nieuw is, en dat keer op keer.
Ook Kettings meest verse doeken bij MK zijn zo indringend. Dit
zijn schilderijen waarin ze voor het eerst diepte aanbrengt, zo
lijkt het althans, door lange verticalen af te wisselen met kortere,
opgestapelde strepen. Zo lijkt het of er kleurvlakken op de achtergrond
zijn, die licht- en kleurcontrasten oproepen. Geel en grijs, grijs
en oranje, zelfs wit en geel, complementeren elkaar zo fel dat je
gaat twijfelen aan de kleurenleer zoals die natuurkundig bepaald
is.
Om het kwart eeuw van deze ongevaarlijke monomanie te vieren, heeft
MK voor Ketting een boek uitgegeven. Wat geen sinecure is bij dit
soort moeilijk te fotograferen werk, maar het heeft goed uitgepakt:
het boek houdt het gevoel dat je ook hebt na een half uur in de
tentoonstelling te hebben rondgelopen: je gaat strepen zien waar
ze niet horen. Zoals je ook na vier keer ruiken geen parfums meer
kunt onderscheiden, zo hebben meer zintuigen hun limiet. Ook het
oog. Het boek is géén monografie, het bevat alleen
recent werk, want Ketting was nog niet toe aan een terugblik. Dat
klinkt zo definitief. Ze heeft nog jaren strepen te gaan.

Ditty Ketting, 25 jaar schilderen, t/m 22 mei 2005 in Mkgalerie.nl,
Witte de Withstraat 53 Rotterdam. Wo - zo 13 - 18 uur. www.mkgalerie.nl
|