sandrasmets.nl w w w
 
 
sandrasmets.nl / openbare ruimte / waterlanders
Uithuilen en fluisteren in high tech capsule
(NRC Handelsblad, 18 augustus 2006)

Begin juni was het even feest in het Waterlandziekenhuis in Purmerend. Het ziekenhuis vierde dat het een nieuwe vleugel heeft en dat de hal is heringericht met een binnentuin, kleine zitjes, en een filmstudiootje: Studio Waterland. Je kunt er binnenlopen, de deur dicht doen, en voor de webcam gaan zitten en een boodschap opnemen. Patiënten en bezoekers kunnen er uithuilen, vertellen hoe het gaat, of iemand iets liefs toefluisteren in donkere tijden. Via de verzendknop belandt het filmpje in de e-mailbox van vrienden, of, desgewenst, op de website www.waterlanders.eu.

De studio is een kunstwerk van Marieke van Diemen, gemaakt voor het ziekenhuis en begeleid door de SKOR, de Stichting Kunst en Openbare Ruimte. De SKOR adviseert zorginstellingen bij kunstprojecten. Van Diemen heeft duidelijk nagedacht over een kunstwerk dat qua functie en uiterlijk past in de omgeving. Het is zelfs vormgegeven in dezelfde blauwe beplating als de rest van de hal. "Een high tech flight case" noemt SKOR-adviseur Rob van de Ven de capsule, "die ook lijkt op een ouderwetse camera obscura, dankzij het lens-vormige raam." Een mooi detail is dat de beglazing opaak wordt zodra binnen gefilmd wordt. In het interieur doen zich andere vergelijkingen voor. Filmlampen lichten op en de glittervloer fonkelt, maar ook ligt er huiselijk tapijt. Het is een mix tussen filmstudio en huiskamer - passende associaties, maar het kale resultaat voelt ook een beetje alsof de kunstenaar niet kon kiezen.

Het principe behoeft nauwelijks nog uitleg in dit multimediatijdperk. Persoonlijke filmpjes vliegen dagelijks over het tv-scherm en door cyberspace. Ook in de openbare ruimte vind je filmzuilen voor persoonlijke boodschappen: in toeristenoorden, winkelcentra, musea. Studio Waterland heeft totnogtoe ruim honderdtwintig privé-boodschappen doen versturen. Daarnaast heeft de studio bijna twintig openbare filmpjes opgeleverd, die op de website staan. Daar zie je mensen die de groeten doen, het ziekenhuispersoneel bedanken, of baby Tim voor de camera laten bungelen om papa gedag te zeggen. Eén filmpje toont twee meisjes die moeiteloos de poses aannemen van de Google-idols, die twee andere Nederlandse meisjes die vorig jaar playbackend internationale faam op het net kregen. 15 minutes of fame is toch wel het minimum voor deze generatie.

Maar om je boodschap over te brengen, heb je wel een adequate techniek nodig. "Hij is kapot", legt Isabel, 7 jaar oud, die op zaterdag in het ziekenhuis rondloopt. "Ik heb het ze al gezegd maar hij doet het nog steeds niet", vertelt ze. Wat voor filmpje ze had willen opnemen, weet ze niet. "Gewoon, een filmpje," zegt ze. "Het ziekenhuis is verantwoordelijk voor het onderhoud," licht een teleurgestelde Rob van de Ven toe: "Eigenlijk moet de technische dienst elke dag even komen controleren." De dame achter de balie beaamt dat het apparaat kapot is maar haalt de schouders op "Ik weet niets van techniek. En het is nu ook rustig, vakantie. Er komen niet zoveel mensen om er gebruik van te maken."

Er zijn meer aandachtspuntjes voor de functionaliteit. Bij de capsule is een rolstoelbaan aangelegd, die niet hoog genoeg reikt. Rolstoelers komen niet op de bank voor de webcam en kunnen ook niet keren om terug te rijden. Op het bedieningspaneel ligt stof waar iemand 'hoi' in heeft geschreven en niet alleen de webcam is kapot, ook de houder van de microfoon laat los. De microfoon zelf blijkt ergens achter het bedieningspaneel op de grond te liggen. De website doet het wel, maar de geluidskwaliteit van de filmpjes blijkt zo slecht te zijn dat ruim van de helft van het gesprokene in ruis verdwijnt.

Of het een origineel kunstwerk is? Of het wel of niet goed vormgegeven is? Zonder functionerende techniek doen die vragen er niet eens meer toe.

Marieke van Diemen, Studio Waterland, Waterlandlaan 250, Purmerend. www.waterlanders.eu / www.skor.nl

sandrasmets.nl / openbare ruimte / waterlanders