Kunst in een risicogebied met een vleugje glamour
(NRC Handelsblad, 7 januari 2011)

Er mag geen slecht nieuws meer worden verspreid over de Tarwewijk. Aldus de website van Migration Papa, een internationaal journalistiek collectief dat is neergestreken in deze Rotterdamse wijk en er een expositie maakte. Het bericht is gepost door kunstenaar en initiatiefnemer Lino Hellings die met Nies Medema foto's maakt van bewoners, belwinkels, straatleven, met korte onderschriften. Het bericht dat de autoriteiten van deze achterstandswijk geen negatieve journalistiek meer willen, staat bij een foto van radiomaker DJ Eric, die het niet met de censuur eens is. Alle soorten nieuws moeten worden verspreid, stelt hij. Daar leren we van.

En die brede berichtgeving is precies wat Migration Papa doet. In een van de weinige panden in de wijk dat etalages heeft, zijn kleine digitale schermen opgehangen. Ze hangen boven en onder elkaar, als een bonte verzameling fotolijstjes. Daarbij staat de website in koeienletters vermeld - in Rotterdam Zuid kunnen niet veel mensen zich een computer permitteren, maar iedereen heeft een mobiel met internet. Krukkig is alleen dat de website al twee maanden niet geüpdate is.

De foto's en tekstbeelden die in de digitale schermen en op de site verschijnen, verhalen samen over vier andere wereldsteden vol migratie en grotestadsproblematiek. Je ziet groentes op de bazaar in Dhaka (Bangladesh), straathandel in Lagos (Nigeria), woonomstandigheden in het verpauperde Detroit (VS) en Aziatische immigranten in drugsbuurten in Sao Paulo (Brazilië).

Aan dat lijstje wereldsteden is nu Rotterdam toegevoegd - de Tarwewijk. Geportretteerd in foto's van de piepkleine woningen, de internationale bewoners vol toekomstdromen, de spaarzame winkels met raadselachtige opschriften als 'Kapsalon Halal Specialties'.

Problemen in het 'veiligheidsrisicogebied' Tarwewijk worden vaak toegeschreven aan de vele Oost-Europese immigranten en de nietsontziende huisjesmelkers. Maar kunstenaars als Jan Konings toonden er al eerder aan dat het echte probleem de architectuur is. Deze arbeiderswijk is gebouwd met enkel huizenrijen, geen voorzieningen. Met als gevolg dat niemand in de Tarwewijk zijn buren kent, niemand weet wat zich afspeelt achter al die voordeuren, niemand er lang wil wonen. 

Juist dan is een expositie in een openbare etalage een goed idee. Dat maakt het leven zichtbaar dat zo verstopt zit achter die eindeloze gevelrijen. Doordat foto's van wereldsteden elkaar afwisselen en één verhaal worden, herken je ook in de Tarwewijk die kosmopolitische grootstedelijkheid waar iets van glamour aan kleeft. Als je geen negatieve berichten wilt, zorg dan voor goed nieuws - zoals een mooi kunstproject. Dat is effectiever dan censuur.

Migration Papa, t/m 15 januari 2011aan de Mijnsherenlaan 2-6, Rotterdam. www.papaplatform.com  (foto: Lino Hellings)