 |
|
Menselijke energie vormt de wereld
Bij veel Rotterdammers vielen afgelopen maand flyers in de bus voor Nieuw Crooswijk. Deze voormalige volkswijk is nu merendeels een kale vlakte met bouwborden die nieuwbouw beloven. 'Denk aan 2018', roept dit campagnemateriaal om mensen over te halen er alvast een nieuwbouwhuis te kopen. Toen deze wijk een paar jaar terug nog verpauperd maar gezellig was, organiseerde kunstenaar Jeanne van Heeswijk hier een kunstproject in de vorm van een historische avonturenroman en festivals. Het versterkte de gemeenschap en bracht de geschiedenis tot leven. Ook was het een felle aanklacht tegen de beleidsmakers die alleen aan 2018 denken en het heden vergeten. Kinderen in de achtergebleven gezinnen groeien op in een spookwijk met dichtgetimmerde woonblokken. Wie Van Heeswijks kunstproject kent, kan het optimisme van de huidige promotieflyers niet erg waarderen. De roman is te koop in Galerie Ram waar Van Heeswijk recent werk toont. Zoals de videoportretten die ze maakte van bewoners van Berkel en Pijnacker, in opdracht van provinciale instellingen toen daar een provinciale weg werd aangelegd. Ook dat plan klonk op papier heel goed, maar de waarheid is altijd ingewikkelder. Van Heeswijk sprak met honderdtwintig omwonenden over het leven, wonen, de pijn van veranderingen, het verdriet over de natuur die er gesloopt wordt. Honderdtwintig videoschermpjes kakelen zachtjes langs elkaar heen op een tafel met een landkaart. Deze vormgeving verbeeldt uitstekend Van Heeswijks standpunt dat het mensen zijn die een gebied vormen, niet asfalt of huizenblokken. Hoewel Van Heeswijk intussen een veelgevraagde beroemdheid is, is het voor opdrachtgevers toch een gok om haar te vragen. Je weet nooit welke gevoeligheden ze oprakelt. Vorig jaar portretteerde ze de stad Beijing door straatverkopers te ondervragen over hun levensdromen: geld, geluk, democratie. De installatie - foto's, plattegrond en goudbedrukte tshirts - kon nét door de beugel bij de autoriteiten. Sociologische onderzoekskunst is doorgaans een prima slaapmiddel, maar deze expositie weet te boeien. En zelfs het enige foutje pakt goed uit. Op een poster doet Van Heeswijk verslag van lezingen die ze op straat hield in Skopje - hardnekkig orerend tegen stoeptegels en straathonden, tot eindelijk een echt mens stopt. Daar staat een afbreekstreepje in het woord interesse. Dat hoort niet, maar benadrukt wel iets essentieels: inter esse, tussen zijn, onderzoeken wat tussen mensen bestaat. Van Heeswijk benadrukt de menselijke energie die onze wereld vormt en die beleidsmakers te vaak niet zien.
Jeanne van Heeswijk, Citizen's Tales, t/m 28 februari in Galerie Ram, Blekerstraat 10, Rotterdam. Do-zo 13-18u. Inl.: www.ram-art.nl |
|
