sandrasmets.nl w w w
 
 
sandrasmets.nl / mediakunst / scaled up
Scaled up
(NRC Handelsblad, 18 april 2008)

Soms zie je door een microscoop hetzelfde als door een telescoop: cirkels in het zwart. Maar de microscoop kan nog veel meer vormen laten zien. Hoe abstract en veelvormig onze wereld in de kern is, weet kunstenaar Wim van Egmond. Deze man fotografeert spumellaria, coracalyptra en andere radiolaria. Het zijn eencelligen die ver onder zeeniveau leven en die vreemd genoeg vol details blijken te zitten - zilverblauwe schubben, fluoriserend roze bollen, turquoise sluiers.

Spumellaria zien er wat stekelig uit, evolving radiolaria een beetje eigenwijs met elk hun neus een andere kant uit, maar veel karaktertrekken kun je ze niet toedichten. Het manco van Van Egmonds eencelligen is dat ze eruit zien zoals ze er op zijn foto's vermoedelijk net zo uitzien als in het echt. Het is te documentair, te veel een illustratie van een wetenschapstijdschrift - waar hij ook voor gevraagd wordt.

Alleen zijn film onderscheidt zich: een computermanipulatie waarin het ene radiolarium langzaam verandert in het andere. Vijftien minuten naar pulserende, morfende, psychedelisch deinende radiolaria kijken, blijkt rustgevend en wonderschoon te zijn. Dan zie je dat de schepping van God, ondanks diens wat kitscherige voorkeur voor pasteltinten, toch mooier is dan welke kunst dan ook.

Foto's en film zijn te zien in de duotentoonstelling Scaled Up in bij BuroDijkstra. Het is een galerie die - net als de onderwaterwereld van Van Egmond - in een gebied zonder menselijke verhoudingen ligt. Aan de Keileweg in de Rotterdamse haven is het stil op de brede straten, tussen de enorme silo's en oneindig lange loodsen, met soms een verdwaalde container in de berm. Een plek waar je van de wereld af kunt vallen.

Van Egmond exposeert samen met Marilou Galdermans. Haar geometrisch uitziende blinddrukken zijn weliswaar geïnspireerd op de binnenkant van gehoor- en gezichtsorganen maar ze begrijpt Van Egmonds fascinaties voor de microkosmos. Een paar jaar geleden, toen Van Egmond nog parende insecten fotografeerde voor zijn insectenpeepshow, portretteerde Galdermans microscopische waterorganismen. De ovale composities die ze nu ontwerpt zijn te harmonieus, een beetje tam, de asymmetrische spiralen zijn spannender. Maar over het geheel genomen dragen haar werken duidelijker de signatuur van een kunstenaar dan die van Van Egmond. Ze geven je het gevoel dat je naar abstracte kunst zit te kijken, niet naar iemands middenoor.

Veel wetenschappers zien zoveel moois onder hun microscoop, dat ze de computerprints ervan uitprinten en inlijsten. Maar als kunstenaar moet je ook jezelf laten zien en aan een beeld iets wezenlijks toevoegen. Anders zou toch maar weer Plato gelijk krijgen, die zei dat kunst niets meer voorstelt dan slechts een kopie van de natuur.

'Scaled Up', t/m 26 maart bij BuroDijkstra, Keileweg 26, Rotterdam. Do-za 13-18u. www.burodijkstra.com (foto: Wim van Egmond, Carocalyptra 2)

sandrasmets.nl / mediakunst / scaled up