De laatste zaterdag van april is het warm, meer dan twintig graden. In het centrum van Almere is het benauwd en stoffig, door de combinatie van zon en bouwwerkzaamheden. Met korte mouwen en in geel en roze shirts - de nieuwe modetinten - slenteren de Almeerders door de winkelstraten. Al van ver genieten ze mee van de geluiden van een modeshow op het Forumplein. Terwijl de zomerhit van 2006 over het terras van de Burger King schalt, trippelen meisjes in de nieuwste kinderleggings over de catwalk. Een mascotte in muizenpak danst voor ze uit. 'Het kán in Almere!' is al zes jaar de slogan van de jonge stad die een positief imago geniet bij ondernemers en bedrijven in de regio.

Minder druk is het iets verderop, op het Esplanadeplein aan het water. Twintig jongeren met dreads en sneakers zitten voor een trailerwagen die een gigantisch led-scherm heeft. Video's snellen langs. Ze zien er rauwer en spannender uit dan het aanbod thuis op MTV. Een dj draait luide hiphopmuziek. De serveerster van het naastgelegen schouwburgcafé haalt de schouders op. Het schijnt kunst ze zijn, weet ze. Dat zal dan wel. Hun wordt nooit wat verteld.

Het is inderdaad kunst: het project heet Dropstuff en reist een jaar lang door verschillende steden. Samen met musea biedt het videoworkshops aan scholieren, met 'vrijheid' als thema. De scholieren maken filmpjes die op het led-scherm draaien en op internet, samen met bijdragen van kunstenaars. In de wagen zitten kinderen gratis te internetten en aan filmpjes te sleutelen. Ter inspiratie staat naast de trailer een bord met de vraag 'Meer veiligheidscamera's, meer veiligheid?'. In het bovengelegen winkelcentrum worden de Almeerders gevolgd door honderd nieuwe camera's die sinds april de 'leefbaarheid en veiligheid' moeten vergroten. Protesten waren er niet.

Op 5 mei viert ook Almere de vrijheid. Onder de camera's komt een kidsfestival met springkussens, bekende Nederlanders zoals Paul de Leeuw, en de Tros maakt tv-opnames. Dropstuff keert zich af van de voorgeprogrammeerde keuzevrijheid. Het probeert scholieren te prikkelen zelf uitspraken te doen over privacy en vrijheid van meningsuiting. "Je moet wel aan ze trekken," geeft kunstenaar Tijmen Zonnevijle toe, die de jongeren begeleidt. "Maar vervolgens gaan ze zichzelf filmen, met burka's en gesnoerde monden, en monteren dat weer met internetbeelden. En op onze hyves gaan ze los in discussies."

Wie wil mag sms-en en ziet zijn bericht groot op het scherm, in lettertypes van kunstenaar Sandra Kassenaar. "Dan zie je wat jouw uitspraak voor lading krijgt in het openbaar," zegt Eva van Diggelen van Museum De Paviljoens, dat in Almere de partner van Dropstuff is. Censureren doen ze niet. "Vrijheid gaat ook over openbare ruimte, en wat je er wel en niet zou moeten mogen."

Is Dropstuff geslaagd? Zelfs op deze zonnige dag is de opkomst mager. Doelstellingen in bezoekcijfers zijn niet gedefinieerd, zo blijkt. Toch geloven de betrokkenen in het succes ervan en in een stad waar 'niks is', zoals sommige jongeren het formuleren, lijkt het essentieel een alternatief te bieden voor passiviteit en verveling. Meeliftend op het 2.0 principe van internet, waarin de content door gebruikers wordt gegenereerd, stimuleert Dropstuff jongeren tot creatieve reacties. "We zijn elke dag open en jongeren lopen steeds binnen met zelfgemaakte dvd's," zegt Zonnevijle. "Veel kinderen maken serieus videoclips en voor hen is er hier weinig anders."

De Almeerders konden kiezen uit twee soorten vrijheid - die van Dropstuff en die van de winkeliersvereniging. Op het Forumplein is het tijd voor de herenmode van C&A. Twee mannen in pak maken een snelle John Travoltapose op de catwalk. 'Wat een mooie mannen!' roept de presentatrice enthousiast. Het massaal toegestroomde publiek laat het zich aanleunen. 'Jullie spreken toch wel Nederlands?' valt ze even uit haar rol. Natuurlijk spreken ze Nederlands. En als ze hun Whopper op hebben, zullen ze zeker gaan kijken bij C&A.

Dropstuff: 6-30 mei 2008 Varkensmarkt, Amersfoort. Sep-nov 2008 in Rotterdam, Den Bosch, Amsterdam / www.dropstuff.nl