Synchroonzwemmen met haaienvinnen
(NRC Handelsblad, 10 april 2014)
Het moet een bijzondere avond zijn geweest, vorige maand in het Mirandabad in Amsterdam. Synchroonzwemmen, zeventig jaar geleden heel hip, was terug van weggeweest in een watervoorstelling waar vanzelf iets van Hollywoodglamour aan kleeft. Maar één ding zag je nooit in oude musicalfilms: alle zwemmers droegen een haaienvin. De choreografie was begin jaren zeventig geschreven door de Canadese kunstenaar Glenn Lewis (1935). Avant-gardistisch synchroonzwemmen, dat was destijds nog niet eerder vertoond.
Foto's van de performance - schimmig, waterig - zijn te zien in een kleine maar volgepakte solotentoonstelling in het Amsterdamse Kunstverein. Fotocollages bevatten schoonzwemsters en door rokers uitgeblazen rookcirkels - ook knap. Daar is ook veel historisch materiaal te zien. Met kompanen als General Idea - die missverkiezingen organiseerde - begon Lewis in de jaren zestig kunstenaarsruimtes in Vancouver waar hij performances en diners hield - alles om het leven met kunst te infiltreren, liefst met een feestje erbij.
Maar zo'n kunstgeschiedenis is lastig te exposeren: in Kunstverein moet je door de documenten en brieven heen kijken om die passie te zien. Als dat lukt, herken je hierin de kern van avant-garde: een bewonderenswaardige passie en de wil om de wereld te veranderen. Soms voelt dat naïef, alsof je echt snelwegen kunt tegenhouden door daar op badstranden verkleed als Hitler tegen te prediken. Maar wat een humor. En zijn mail-art doet door zijn gemeenschappelijkheid onverminderd actueel aan, vergelijkbaar met de opensourcementaliteit van creatieven op internet.
In de tentoonstelling blijkt Lewis' rebellie zowel functioneel als lichtvoetig, een liefdesverklaring aan het leven. Maar juist kunstenaars die hun blikveld sociaal verbreden, krabbelen soms terug. Zoals Marcel Duchamp ging schaken en Bill Drummond taarten ging bakken, besloot Lewis te tuinieren: twaalf jaar was hij weg uit de kunst. Was zijn succes een deceptie? Hoe dan ook is de kunst toch weer gaan kriebelen want Lewis is opnieuw actief, nu met pottenbakken. Hij maakt kommetjes met Canadese straatgezichten als uitgangspunt - elektriciteitskabels, logo's, architectuur - die hij in glazuur natekent. Hoewel stukken rustiger dan vroeger, blijft hij leven en kunst vervlechten.

Glenn Lewis. T/m 3 mei 2014 bij Kunstverein, Gerard Doustraat 132, Amsterdam. www.kunstverein.nl |