Beeldhouwer Maartje Korstanje is niet erg van het pietepeuterige. Haar werk oogt als ondieren met rood oplichtende genitaliën, of juist als opgegraven botten waar het vuil nog op ligt. Na een gewelddadige dood uitgeteerd tot geweien en schilden hebben ze iets weg van monsters als uit de filmserie Alien, maar Korstanjes science fiction is toch wat zachtmoediger. Want behalve een gevechtstenue hebben haar manshoge wezens verleidingstactieken, met mooi glimmende pantsers en geprononceerde genitaliën waar eieren uit komen. En je kunt nabij komen om te zien hoe ze gemaakt zijn: met een papiermaché van karton, dat ze in elkaar duwt met touw en plastics en andere ruwe materialen.

Op haar vorige museumsolo eerder dit jaar in Oss - dat moet een druk jaar zijn geweest - draaide een film waarin je haar aan het werk zag: een jonge vrouw met een overall aan, opgestroopte mouwen, zwijgend, in een soort loods. Daar bouwt ze met spierkracht wezens groter dan zijzelf. Hoewel ze naar inspiratiebronnen werkt zoals botten en fossielen, is dat het soort werkproces waarin je je laat leiden door wat uit je handen komt. Organisch laat ze dieren groeien zonder poespas, met enkel de meest essentiële onderdelen. Geweien en genitaliën: het leven is niet meer dan vechten en voortplanten. Het recht van de sterkste. De rest is flauwekul.

Zou Korstanje daarmee iets willen zeggen over de kunst of over het leven, dat daarin alle franje overboord moet? Hoe dan ook bouwt ze met haar uitgeteerde stijl een krachtige esthetiek en die in haar voordeel uitvalt in vergelijking met haar mede-exposant Nacho Carbonell. Dat het museum hen samenbrengt is te begrijpen: inhoudelijk hebben ze veel gemeen. Ook de jonge Spaanse kunstenaar bouwt tactiele organische sculpturen, zoals harsachtige cocons die rusten op stoelen of ladders. Maar Carbonells beelden zijn te anekdotisch, als onderdelen van een droom die misschien wel spookachtig is, maar zelf niet genoeg zeggingskracht hebben. In dat opzicht maken deze twee parallelle solopresentaties hun evolutionistische thema waar: recht van de sterkste? Korstanjes beesten vreten die van Carbonell in één hap op.

Haar solo in Oss was mooi samenhangend, die in het Groninger Museum is veelzijdiger: in de kleurige zalen met gedempt licht etaleert Korstanje haar sculpturen als filmische scènes. Donker, alsof ze normaliter in spelonken leven. Die belichting heeft als voordeel dat je de dieren geleidelijk ontwaart, met een zekere suspense. Elke zaal is anders: wellustig, doods, of vlammend en gevaarlijk. Ondanks die verschillen zijn de organisch gevormde dieren zichtbaar allemaal verwant. Grappig is dan ook een zaaltekst die meldt dat ze dit jaar een tijd in het Europees Keramisch Werk Centrum heeft gewerkt, om dan te besluiten dat keramiek toch niets voor haar is. Waarop ze weer gewoon stug verder ging met het haar vertrouwde karton en papiermaché.



Tentoonstelling: Maartje Korstanje, t/m 22 maart 2015 in het Groninger Museum. Museumeiland 1, Groningen. Di-zo 10-17u. www.groningermuseum.nl (foto zaalaanzicht via Groninger Museum)