Amie Dicke's tentoonstelling begint met een uitspraak van Susan Sontag, een waar veel kunstenaars profijt van hebben: There's no such thing as empty space. As long as the human eye is looking, there is always something to see - if only the ghosts of one's own expectactions. Die ghosts, ja, dat is een waar woord. Sinds mensenheugenis lezen kunstkijkers betekenissen aan kunst af die de maker nooit heeft bedoeld. Dat heeft heel wat frustraties opgeleverd, vooral bij abstract werkende kunstenaars die baalden als toch weer iemand een kabouter of kerktoren zag in hun onstoffelijke harmonieën.

Maar voor Dicke is het een zegen. Want zonder verbeeldingskracht van de kijker, lijkt haar werk eigenlijk maar kaal. Haar tentoonstelling in het Gem in Den Haag begint met een enorme installatie, zeker tien meter lang, van zeven vitrinekasten die ze vulde met een vrij onooglijk materiaal - een soort verpakkingsspul, rasters van kleurloze draden. Het zijn lange lappen die wat verkreukeld in de vitrines liggen, soms aan een paar punten opgehangen. Zou ze het zelf gemaakt hebben, zoals sommige kunstenaars met monnikenwerk het woordje 'werk' in kunstwerk willen becommentariëren? Of komt het van de Gamma?

Hier loont Sontags oproep tot fantasie: als kijker ga je betekenis zoeken in een materiaal waar je op een andere plek schouderophalend aan voorbij zou lopen. Een kunstenaar die zo'n industriële banaliteit etaleert, prikkelt de museumbezoeker om te gaan zoeken naar het waarom, waarna deze wellicht bevangen raakt door hoe het licht valt op het doorzichtige materiaal dat plooit en ineenzijgt. Het doet denken aan de Zero-beweging uit de jaren zestig toen ook plastics en water en wind tot kunst werden verheven. Het hele leven moest kunst worden, zodat mensen de schoonheid van alledag zouden ontdekken.

Dit is niet de enige link naar vroeger in de tentoonstelling. Net als Jan Fabre werkt ook Dicke met bicbalpennen, al doet zij het een stuk beter. Honderden lege vullingen plaatste ze achter een lijst zodat het een geometrische compositie wordt, een soort luxaflex bijna. Al die opgebruikte inkt lijkt een herinnering aan zoveel levens en voorbije momenten, van dagboekschrijfsels tot boodschappenbriefjes. Ook mooi zijn de enorme glasplaten die ze overgoot met diezelfde bic-inkt, het fijnste balpeninkt dat er is. De kleverigheid glanst in alle kleuren, herinnerend aan abstracte colourfield painting, maar dan gemaakt met toevalstreffers in plaats van schildersgebaren vol spiritualiteit.

Gissen wat je ziet is een constante bij Dicke, die voorheen foto's van naaktmodellen uitknipte opdat enkel de contour resteerde. Zoiets doet ze nu door gezichten op foto's uit te gummen, waardoor je gaat fantaseren over het waarom. Soms is dat ook een makke. Haar kunstwerken zijn raadspelletjes, die weinig schoonheid of inzichten toevoegen voor als je dat belaste referentiekader weer nodig hebt. Zoals bij haar zaalvullende bassin van posters die in een bak water liggen te verkleuren. Je wordt automatisch sehnsuchtig naar verbleekte verledens - iets wat alle fotografie aankleeft, om nog maar eens Sontag aan te halen. Telkens leunt Dicke op wat de kijker ervan maakt. Zo veel suggestie, uiteindelijk is dat niet genoeg.



Amie Dicke, t/m 6 januari 2013 in het Gem, Stadhouderslaan 43, Den Haag. Di-zo 12-18u. www.gem-online.nl/ (foto via Gem, detail installatie Amie Dicke tijdens opbouw).