Ruimtebeving schokt niet
(Tubelight, januari 2006)
We hadden al aardbevingen, zeebevingen en tot eind januari is bij
Showroom Mama de
tentoonstelling Spacequake oftewel ruimtebeving te zien. Elf kunstenaars
zijn geselecteerd door maar liefst zes curatoren. Dat lijkt veel
maar dat komt doordat Mama een curatorenopleidingsprogramma begonnen
is en deze expositie is de eerste proeve van de allereerste lichting.
Deze opleiding is nieuw maar ouderwets Mama's is dat het beginnende
kunstenaars zijn. De laatste tijd bracht Mama veel gevestigde en
internationale kunstenaars. Dit elftal is echter uit de Hollandse
klei getrokken en komt kakelvers van verschillende kunstacademies
af.
De tentoonstelling is goed ingericht: het was slim om de meeste
exposanten slechts één werk te laten tonen. Dat geeft
rust en het gevoel dat een verhaal verteld wordt: die kartonnen
traktor tegenover een foto van een moslima in een auto, betekent
dat samen iets? En in de tweede ruimte, waar een gouden podiumpje
met video opduikt tussen
een hoog bos van wollen stalactieten, een soort heksenslierten,
speelt zich hier een sprookje af? Om dit alles zijn tekeningen,
video's en schilderijen gegroepeerd. De twee interactieve van de
drie installaties gingen kort na de opening al kapot.
Verder dan een eerste visuele associatie gaan de verbanden echter
niet. Het concept is dat drie ruimtelijke dimensies samenkomen:
de grens van individuele en buitenwereld, een jongensfantasiewereld,
en natuur. Welbeschouwd hebben de curatoren daarmee de zichtbare
en de binnenwereld, dus eigenlijk alles, gecategoriseerd, en dan
weer samengevoegd. Zo hebben ze een noemer gevonden om zo om en
nabij elk mogelijk kunstwerk onder te kunnen scharen. Het is dus
zacht gezegd een nogal breed thema. Te breed in dit geval om te
kunnen overtuigen. Kunstenaars verhouden zich immers bijna altijd
tot de zichtbare werkelijkheid en bouwen dan zelf nieuwe werelden
of variaties van de bestaande werkelijkheid. Dit elftal voegt niets
wezenlijks toe aan inzichten over ruimtelijke dimensies. Het enige
dat je gemeenschappelijk kunt opmerken is dat het maatschappelijk
of politiek engagement opvallend afwezig is. Fantasie en vorm zijn
blijkbaar voor deze jonge kunstenaars veel belangrijker dan de actualiteit.
Toch varen de exposanten wel bij het groepsverband. De schijn van
het concept verhult dat veel individuele uitspraken nog niet sterk
ontwikkeld zijn. En beeldtaal evenmin: deze leunt op het documentaire,
op amateurvideo's of kitsch. De enige die vijf werken exposeert
is Steven Leijen, en terecht. Zijn zwarte cartooneske tekeningen
maken hem de beste deelnemer. Hij roept absurde situaties op met
huizenhoge robots die een camping belagen of mensen die vluchten
voor zwermen reuzelibelles. Deze donkere psychedelica wordt iets
vrediger in de muurschildering die ergens ver weg in het melkwegstelsel
gesitueerd is. Een astronaut en een blondine in badpak reiken de
handen naar elkaar zoals Adam en God in de Sixtijnse kapel, maar
vergeefs. Een wormhole gaat de vrouw onherroepelijk opzuigen. Het
heelal schudt van de centrifugale beweging. Toch een beetje ruimtebeving.

'Spacequake', t/m 29 januari 2006 in Showroom Mama, Witte de Withstraat
29 - 31 Rotterdam. Wo - zo 13 - 18 uur. www.showroommama.nl
(foto: Steven Leijen, tekening z.t.)
|