We hadden al aardbevingen, zeebevingen en tot eind januari is bij Showroom Mama de
tentoonstelling Spacequake oftewel ruimtebeving te zien. Elf kunstenaars zijn geselecteerd door maar liefst zes curatoren. Dat lijkt veel maar dat komt doordat Mama een curatorenopleidingsprogramma begonnen is en deze expositie is de eerste proeve van de allereerste lichting. Deze opleiding is nieuw maar ouderwets Mama's is dat het beginnende kunstenaars zijn. De laatste tijd bracht Mama veel gevestigde en internationale kunstenaars. Dit elftal is echter uit de Hollandse klei getrokken en komt kakelvers van verschillende kunstacademies af.

De tentoonstelling is goed ingericht: het was slim om de meeste exposanten slechts één werk te laten tonen. Dat geeft rust en het gevoel dat een verhaal verteld wordt: die kartonnen traktor tegenover een foto van een moslima in een auto, betekent dat samen iets? En in de tweede ruimte, waar een gouden podiumpje met video opduikt tussen
een hoog bos van wollen stalactieten, een soort heksenslierten, speelt zich hier een sprookje af? Om dit alles zijn tekeningen, video's en schilderijen gegroepeerd. De twee interactieve van de drie installaties gingen kort na de opening al kapot.

Verder dan een eerste visuele associatie gaan de verbanden echter niet. Het concept is dat drie ruimtelijke dimensies samenkomen: de grens van individuele en buitenwereld, een jongensfantasiewereld, en natuur. Welbeschouwd hebben de curatoren daarmee de zichtbare en de binnenwereld, dus eigenlijk alles, gecategoriseerd, en dan weer samengevoegd. Zo hebben ze een noemer gevonden om zo om en nabij elk mogelijk kunstwerk onder te kunnen scharen. Het is dus zacht gezegd een nogal breed thema. Te breed in dit geval om te kunnen overtuigen. Kunstenaars verhouden zich immers bijna altijd tot de zichtbare werkelijkheid en bouwen dan zelf nieuwe werelden of variaties van de bestaande werkelijkheid. Dit elftal voegt niets wezenlijks toe aan inzichten over ruimtelijke dimensies. Het enige dat je gemeenschappelijk kunt opmerken is dat het maatschappelijk of politiek engagement opvallend afwezig is. Fantasie en vorm zijn blijkbaar voor deze jonge kunstenaars veel belangrijker dan de actualiteit.

Toch varen de exposanten wel bij het groepsverband. De schijn van het concept verhult dat veel individuele uitspraken nog niet sterk ontwikkeld zijn. En beeldtaal evenmin: deze leunt op het documentaire, op amateurvideo's of kitsch. De enige die vijf werken exposeert is Steven Leijen, en terecht. Zijn zwarte cartooneske tekeningen maken hem de beste deelnemer. Hij roept absurde situaties op met huizenhoge robots die een camping belagen of mensen die vluchten voor zwermen reuzelibelles. Deze donkere psychedelica wordt iets vrediger in de muurschildering die ergens ver weg in het melkwegstelsel gesitueerd is. Een astronaut en een blondine in badpak reiken de handen naar elkaar zoals Adam en God in de Sixtijnse kapel, maar vergeefs. Een wormhole gaat de vrouw onherroepelijk opzuigen. Het heelal schudt van de centrifugale beweging. Toch een beetje ruimtebeving.

'Spacequake', t/m 29 januari 2006 in Showroom Mama, Witte de Withstraat 29 - 31 Rotterdam. Wo - zo 13 - 18 uur. www.showroommama.nl (foto: Steven Leijen, tekening z.t.)