Nee, erg technisch is kunstenaar Sjoerd Knibbeler naar eigen zeggen nooit geweest. Toch heeft hij iets gedaan wat nogal wat natuurkundig inzicht vereist: tornado's maken. “Het begon met een wens,” legt hij desgevraagd uit. “Ik wilde de wind fotograferen, niet objecten die erdoor worden voortbewogen maar echt de wind zelf. De tornado spreekt het meest tot de verbeelding maar ik wilde niet in het wild fotograferen, niet als een stormchaser in de VS. Dus ben ik onderzoek gaan doen bij het KNMI, bij de TU Delft, heb ik piloten geïnterviewd.”

Zodoende begreep hij de krachten te begrijpen, al was het nog puzzelen voor de meest fotogenieke tornado's met voldoende kleur en contrast. “Echte wetenschappers zijn op zoek naar data, ik zoek beeld. Dat levert toch een ander soort laboratoriumexperiment op.” Het werd een experiment dat hij uiteindelijk gewoon thuis in het atelier kon uitvoeren, mede met dank aan nota bene een Youtube-instructiefilmpje: “Met een glazen kastje, een waterkoker en stofzuiger. Veel meer was het niet.”

Het resultaat hangt nu in Brummelkampgalerie: bijna abstracte foto's, grote onstoffelijke gedaantes die zeer veelzijdig blijken te zijn. Ze blazen voort of zitten gevangen in plastics. Gruwelijk als tornado's in het echt zijn, ogen ze hier juist sereen, als de stilte voor de storm. Knibbeler exposeert ze samen met een andere fotoserie, van papieren vliegtuigjes. Ook die bouwde hij zelf, naar ontwerpen van vliegtuigen die nooit verder zijn gekomen dan de tekentafel. Een doorsnede van de luchtvaartgeschiedenis noemt hij het: “De oudste zijn van begin vorige eeuw, andere meer recent. Van overal over de wereld, een doorsnede van de luchtvaartgeschiedenis.”

Kon hij een beetje zien waarom sommige vliegtuigen het niet gehaald hebben? “Vaak had het met geld te maken en werden ontwerpen ingehaald door nieuwere modellen. Het is de uitvindersrace die je verliest. Maar soms zie je ook dat het nooit had kunnen werken, veel te Thunderbirds-achtig. Een raket met drie vleugels in een ring die rechtop moet opstijgen? Dat gaat niet. Maar wel mooi dat iemand zo tot het uiterste gaat. En dat die niet uitgevoerde ontwerpen dan toch als concept de wereld over vliegen – via internet – vind ik ook mooi. De ideeën zijn niet vergeten.”

Waar die ingenieurs hun droom niet hebben kunnen uitvoeren, slaagt Knibbeler daar in zijn foto's wel in. Daarin laat hij onwaarschijnlijke vliegtuigen vliegen en weet hij tornado's te vangen. Volgens de legende zou William Turner zich hebben laten vastbinden aan een scheepsmast om een storm te schilderen. Was hij niet blij dat hij dat niet hoefde te doen? “Maar dat heb ik wel gedaan, in zekere zin. Ik ben met een stuntpiloot een vlucht gaan maken om al die G-krachten te voelen en op je kop te hangen. Zoiets aandurven was een persoonlijke overwinning.” En voelde dat nederig of juist machtig? “Vooral machteloos natuurlijk, ik zat niet achter het stuur. Ik voelde me redelijk nietig. Dat was een positieve ervaring. Als die natuurkrachten zich zo aan je openbaren, dat is een magnifiek gevoel.”

Verschenen in Status, een uitgave van het het AMC, begin 2015. Meer op amc.nl en de edities van de bladen op issuu.com