U schildert nog wel eens thuis? Niet nodig. In zijn nieuwste tentoonstelling laat Gerco de Ruijter zien dat de schilderkunst gewoon op straat ligt. Richt een camera op de juiste plek, klik, en u hebt een beeld met alle textuur en expressie die u zich van een goed schilderij kunt wensen. Neem het lichtgrijze werk dat hij twee jaar geleden maakte, afgedrukt op ongeveer een vierkante meter groot. We zien een grillige textuur met barsten en gaten, in subtiele kleurnuances van lila, groen, geel, net geen pastelkitsch. Een materieschilderij met spirituele inslag - zo zou het genoemd zijn als het een schilderij was geweest. Maar dat is het niet. De Ruijter heeft dit beeld aangetroffen zoals hij dat al jaren doet: een camera oplatend aan een vlieger, en dan vol spanning afwachten wat voor landschappen het toestel vastlegt. Uiteindelijk levert een apparaat beelden die afkomstig lijken van een getormenteerde schilder die piekerend vlucht in zijn werk.

Helemaal zo gemakkelijk is het natuurlijk niet. Voor deze abstract expressionistische foto moest De Ruijter wel afreizen naar IJsland. Het vreemde oppervlak blijkt zwavel te zijn dat ijs verkleurt en er gaten in smelt. Reizen was een goed plan, want De Ruijter geeft weer een andere draai aan zijn vliegertrucs. Hij is bekend om zijn strakke groene polderfoto's, die indirect de structopatische ordeningslust van Nederlanders becommentariëren. Dat mechanische wereldbeeld is nog niet weg in De Ruijters nieuwste werk: niet met een vlieger maar aan een hengel fotografeerde zijn camera containers met planten in de bloemenindustrie. Nog strakker wordt de natuur hier in een keurslijf geduwd. En ook via deze industrie maakte De Ruijter weer abstracte kunst, met verschietende rechthoeken in groen- en pasteltinten.

Nederland is een land van ordening, van Mondriaan, het land waar spiritualiteit en God gezocht worden in een geometrische harmonie. Toch hoef je niet per se naar IJsland om ook hier woeste expressie te vinden. Het kan ook bij een schaatsbaan. De Ruijter exposeert een donkergroen werk met expressieve lijnen, cirkelend, golvend, temperamentvol krassend. En net in de hoekjes, waar de schaatsijzers niet zijn geweest, zie je door de dikke ijslaag dat diepdonkere water opdoemen dat levens kan nemen. Duistere Romantiek, gevangen door een fototoestel, dat waarschijnlijk twee meter verder weer die keurig strakke polder kiekte.



Gerco de Ruijter - Almost Nature, t/m 10 maart bij Zic Zerp Galerie, Van Speykstraat 129, Rotterdam. Wo-za 12-18u. www.ziczerp.nl (foto via Zic Zerp Galerie: Gerco de Ruijter, z.t., 110x110 cm, nr.5)