Vijftien mooie jonge vrouwen hollen naar de fotograaf. Ze dragen elegante zomerjurken en glimlachen zo vrolijk mogelijk. Het is 'De aankomst van de kandidates in San Remo, 1951' en dit is de foto waar Federico Patellani's tentoonstelling in het Nederlands fotomuseum mee begint. Patellani werkte op dat moment al acht jaar voor het weekblad Tempo, dat niet kon voorzien dat deze man ooit beroemder zou worden dan het toen nog populaire tijdschrift. Ondanks zijn serieuze reportages over de oorlog en wederopbouw, werd Patellani vanaf 1947 door Tempo naar de Miss Italië verkiezingen gestuurd. Ze vormen het belangrijkste onderdeel in de tentoonstelling 'De mooiste, dat ben jij'.

Rechts van de foto van de vijftien stralende kandidates hangt een posterwand die laat zien waar het deze vrouwen allemaal om te doen was: een ster worden in de Italiaanse filmindustrie. Deze bloeide in de jaren vijftig dankzij regisseurs als Visconti en vamps als Loren en Lollobridgida. Ze tonen een glamour die buiten beeld blijft in de fotoreportages van Patellani. Hij richtte zich meer op de voorrondes van een wedstrijd. Twee wanden tonen rijen meisjes in badpak. Urenlang wachten ze voor het opmeten van hun maten en voor gebitsinspecties. Daarbij vergeleken lijkt Idols vriendelijk en respectvol.

De meisjes zijn mooi opgedoft maar door hun identieke gekrulspelde kapsels, badpakken en poses sneuvelt hun individualiteit. Patellani vergroot geen schoonheidsfoutjes uit maar wel hun inwisselbaarheid, en prikt zo toch de droom door. De zeldzame keer dat hij echt glamour in beeld brengt in een elegante foto, haalt hij deze in het bijschrift onderuit. De foto van een kandidate die sensueel op haar luchtbed poseert, wordt begeleid door de sneue tekst dat de meisjes ook in de pauze alles proberen om op de foto te komen, in de hoop dat die gepubliceerd wordt.

Het beste kan deze talentenjacht worden vergeleken met het voetballen van Braziliaanse en Afrikaanse straatjochies: de kans is klein, maar het lijkt de enige manier om zich uit de armoede te kunnen ontworstelen.

Wat de 'wannabe-missen' meestal niet lukte, overkwam Patellani wel: hij werd op pad gestuurd met sterren en regisseurs. De reportages die hij toen maakte, met uitgebreide teksten, werden zo populair dat ze het blad Tempo op de been hielden. Patellani had dezelfde ingrediënten voorhanden als de regisseurs met wie hij reisde, toch geeft zijn camera een heel ander beeld dan hun filmcamera's. Door zijn blikveld te vergroten zoals op de foto van een dramatisch gestorven Anthony Quinn, als Griekse held ineengezakt op het slagveld. Is in de hoek zijn giechelende tegenspeelster te zien, die met een sigaretje pauzeert in een stoel. Of Patellani verkleinde zijn blikveld juist, voor close-ups van regisseurs als Fellini en Visconti die geconcentreerd de boel inspecteren voor de volgende scène. En ook hier hangt een incidentele glamourfoto, van filmdiva Loren, tijdens missverkiezingen beschreven als 'te groot, te mager, te slecht gevormd'.

Patellani's 'filmfoto's' brachten verwachtingen en concentratie in beeld, net als bij de missverkiezingen, maar zonder de kritische distantie die uit zijn missreportages spreekt. Ook hij was een filmfan, net als de missen. Misschien dat daarom zijn persoonlijk getinte bijschriften ontbreken zoals bij zijn fotoreportage over Miss Italië 1947: 'We vroegen haar of ze gewoon gebak bleef verkopen. Ze antwoordde, helaas, dat ze zich zo snel mogelijk ging richten op een filmcarrière. Dat was dus weer een banketbakker minder.'

'Federico Patellani - De mooiste, dat ben jij', t/m 15 februari 2004 in het Nederlands fotomuseum, Witte de Withstraat 63 Rotterdam. Di - zo 11 - 17 uur. www.nederlandsfotomuseum.nl (Federico Patellani, missverkiezing 1950. Op de foto linksboven in de hoek Sophia Loren)