sandrasmets.nl w w w
 
 
sandrasmets.nl / beurzen en evenementen / deaf 03
Elektronische kunst voor gamers en voor digibeten
(Rotterdams Dagblad, februari 2003)

'Supercool' noemen twee opgeschoten jongens de Painstation game op het DEAF festival. Aangemoedigd door hun vrienden stonden de twee afgelopen weekend tegenover elkaar achter de speelautomaat. Painstation bestaat uit het Atarispel Pong, maar dan geactualiseerd met een extra moeilijkheidsgraad. De makers, de Duitse kunstenaars Volker Morawe en Tillman Reiff, laten de spelers hun linkerhanden op een metalen rooster leggen waar deze bij slecht spel worden geteisterd door hitte, elektrische schokken en metalen zweepslagen. Het aloude duelleren, een oergevoel waar videospelletjes hun populariteit aan danken, wordt zo veel echter, en de overwinning waardevoller.

Dat werkt. 'Die hand kan me gestolen worden' antwoordt Tim stoer op de vraag waarom hij en Stanley zich laten pijnigen door een computerspelletje. 'De pijn verhoogt de rivaliteit', zegt hij, en ze zouden ook heus zijn doorgegaan als de stoppen niet waren doorgeslagen. Met pleisters op hun beurse handen lopen ze door naar de Poetry Machine 2.0 van David Link waar de stroom het nog wel doet.

DEAF staat voor Dutch Electronic Arts Festival, en wordt elke twee jaar georganiseerd door V2_ Instituut voor instabiele media. Het toont internetkunst, virtual reality installaties en andere kunstwerken met beeldbuizen en computerkasten. Gesitueerd in Las Palmas geeft de tentoonstelling een idee van hoe het zou zijn geweest als het V2_ destijds was gelukt om naar deze droomlocatie te verhuizen als onderdeel van het Instituut voor de Beeldcultuur. Tussen deze rauwe betonnen muren komen de grote elektronische installaties vol snoeren in DEAF goed tot hun recht.

De locatie is ook goed: tussen het kunstpubliek van de overgelegen Art Rotterdam en de skatende jongeren op het Wilhelminaplein weet DEAF inderdaad beide doelgroepen aan te spreken. En om het behalve voor Tim en Stanley ook voor digibeten toegankelijk te maken, hangt bij elk kunstwerk een uitgebreide gebruiksaanwijzing. Toch zijn het de meer doorgewinterde computerfreaks die bijvoorbeeld plaats nemen bij 'Can you see me now' van het Britse Blast Theory: het enige werk dat iets doet met de locatie van DEAF. Het is een spel dat plaatsvindt op de Kop van Zuid, dat met zijn grote loodsen en lege straten een prima decor blijkt te zijn voor achtervolgingen. Bezoekers aan de tentoonstelling kunnen meespelen om te proberen te ontsnappen aan digitale achtervolgers.

Het is de techniek die je bijblijft na een dagje Las Palmas, en dat is meteen het nadeel van de tentoonstelling. De deelnemende kunstenaars zijn duidelijk onder de indruk van de trucs en snelle beelden van commerciële videogames en hippe software. Met flitsende 3D animaties en grote virtual reality omgevingen weten ze de bezoekers wel te overrompelen, maar dat het 'knap gemaakt' is, is voor een kunstwerk niet genoeg. Dat weten we van andere kunstdisciplines, en voor elektronische kunst geldt dat ook.

Het kan anders, bewijst de Amerikaan Jonah Brucker-Cohen met de installatie 'Police State'. Op een heel eigen manier parodieert hij de politiemacht, gebruikmakend diens eigen FBI software. Deze scant email en netwerkverkeer op terroristische activiteiten. Bij ontdekking beginnen tientallen speelgoed politieautootjes om elkaar heen te rijden in een botsauto arena. Een andere aanrader is Globe Jungle van Yasuhiro Suzuki die kinderen in een klimrek filmt. 's Avonds als de kinderen in bed liggen, worden deze beelden geprojecteerd op een ronddraaiend klimrek en is de draaiende bol een droombeeld dat de blijheid van overdag in herinnering brengt.

Voor Suzuki en Brucker-Cohen is de techniek een middel, geen doel. Hun grappige en mooie installaties bewijzen dat elektronische kunst geen slaaf van de techniek hoeft te zijn.


DEAF 03 / Data Knitting, t/m 9 maart 2003 in Las Palmas, Wilhelminakade 66, Rotterdam. Di - zo 11 - 20 uur. Toegang €7 / korting €5. www.v2.nl

sandrasmets.nl / beurzen en evenementen / deaf 03